System Torsen
System Torsen (od TORque SENsing, czyli „czucie momentu obrotowego”) to rodzaj mechanizmu różnicowego stosowany w motoryzacji, który zapewnia optymalne rozdzielenie momentu obrotowego pomiędzy koła. W przeciwieństwie do tradycyjnych mechanizmów różnicowych, Torsen działa na zasadzie mechanicznej, bez potrzeby stosowania elektroniki, co sprawia, że jego reakcja jest niezwykle szybka i płynna.

Mechanizm Torsen wykorzystuje zestaw przekładni ślimakowych i ślimacznic, które są zdolne do przenoszenia momentu obrotowego w sposób proporcjonalny do oporu napotkanego przez każde koło. Gdy jedno z kół traci przyczepność, Torsen przekierowuje większą część momentu obrotowego na koło, które nadal ma dobrą przyczepność. Dzięki temu samochód zyskuje lepszą trakcję, szczególnie w trudnych warunkach drogowych, takich jak śnieg, lód czy błoto.

Co wyróżnia system Torsen?

Torsen to specyficzny typ mechanizmu różnicowego, który wyróżnia się na tle innych rozwiązań dostępnych w motoryzacji. Poniżej przedstawiamy kluczowe cechy, które sprawiają, że Torsen jest unikalny w porównaniu do tradycyjnych i nowoczesnych mechanizmów różnicowych, takich jak otwarty mechanizm różnicowy, mechanizm różnicowy o ograniczonym poślizgu (LSD) oraz systemy elektroniczne.

1. Mechaniczne działanie vs. elektronika

Torsen:

  • Torsen jest całkowicie mechaniczny, oparty na przekładniach ślimakowych i ślimacznicach.
  • Nie wymaga wsparcia ze strony systemów elektronicznych ani hydraulicznych.
  • Jego działanie jest natychmiastowe i ciągłe, bez opóźnień charakterystycznych dla systemów elektronicznych.

Elektroniczne systemy różnicowe (np. EDL – Elektroniczny System Różnicowy):

  • Korzystają z czujników i elektronicznego sterowania, które mogą opóźniać reakcję systemu.
  • Elektronika może zawieść w ekstremalnych warunkach, gdzie Torsen pozostaje niezawodny.

2. Sposób rozdzielania momentu obrotowego

Torsen:

  • Rozdziela moment obrotowy dynamicznie, proporcjonalnie do oporu napotkanego przez każde koło. W przypadku utraty przyczepności przez jedno koło, moment obrotowy jest przekierowywany na koło z lepszą przyczepnością.
  • Może przenieść nawet do 80% momentu obrotowego na jedno koło, co czyni go bardzo efektywnym w trudnych warunkach.

Tradycyjny otwarty mechanizm różnicowy:

  • Rozdziela moment obrotowy równo między koła, co oznacza, że jeśli jedno koło traci przyczepność, drugie koło również traci większość swojego napędu.

Mechanizmy LSD (Limited Slip Differential):

  • Mogą ograniczać poślizg między kołami, ale działanie ich jest mniej płynne i może wymagać interwencji kierowcy.
  • Mogą korzystać z sprzęgieł lub lepkościowych cieczy, co czasem prowadzi do szybszego zużycia i wymaga konserwacji.

3. Trwałość i bezobsługowość

Torsen:

  • Dzięki swojej mechanicznej konstrukcji, Torsen charakteryzuje się wysoką trwałością i niewielkim wymaganiem serwisowym. Przekładnie ślimakowe są zaprojektowane do pracy przez długi czas bez potrzeby interwencji.
  • Nie zużywa się tak szybko, jak systemy LSD, które mogą wymagać okresowej wymiany sprzęgieł lub oleju o specjalnych właściwościach.

Systemy LSD:

  • Często wymagają więcej konserwacji i mogą się zużywać w wyniku tarcia mechanicznego w sprzęgłach.

4. Zastosowanie w sytuacjach ekstremalnych

Torsen:

  • Jest szczególnie skuteczny w sytuacjach, gdzie różnice w przyczepności między kołami są duże, jak na przykład podczas jazdy po lodzie, śniegu lub błocie.
  • Zapewnia płynne i przewidywalne przenoszenie momentu obrotowego, co daje kierowcy większą kontrolę nad pojazdem.

Elektroniczne systemy różnicowe:

  • Mogą mieć trudności w ekstremalnych warunkach, gdzie elektronika może reagować z opóźnieniem lub nieefektywnie rozdzielać moc.

5. Zastosowanie w pojazdach sportowych i terenowych

Torsen:

  • Znajduje zastosowanie zarówno w samochodach sportowych, jak i terenowych, gdzie wymagana jest maksymalna trakcja i precyzyjna kontrola nad napędem.
  • Dzięki jego zdolnościom do natychmiastowego i dynamicznego rozdzielania momentu obrotowego, jest preferowany przez producentów aut wysokiej wydajności.

Systemy LSD i elektroniczne systemy różnicowe:

  • Częściej spotykane w pojazdach miejskich i mniej wymagających aplikacjach, gdzie nie jest potrzebna tak wysoka efektywność i szybkość reakcji jak w Torsen.

Mechanizm Torsen wyróżnia się na tle innych systemów swoją prostą, a zarazem zaawansowaną konstrukcją mechaniczną, która oferuje natychmiastową i płynną reakcję na zmiany przyczepności. Jego trwałość, niezawodność i zdolność do przenoszenia dużych różnic w momencie obrotowym sprawiają, że jest to wybór idealny dla pojazdów wymagających najwyższej trakcję w trudnych warunkach. W porównaniu do systemów opartych na elektronice lub sprzęgłach, Torsen jest bardziej niezawodny i bezobsługowy, co czyni go preferowanym rozwiązaniem w wielu samochodach sportowych i terenowych. Sprawdź hurtownie motoryzacyjne.

Modele samochodów z Torsen

Wiele producentów samochodów stosuje mechanizmy różnicowe Torsen w swoich modelach, szczególnie tych zaprojektowanych z myślą o lepszej trakcji i sportowej charakterystyce jazdy. Oto kilka przykładów:

  • Audi – Modele z napędem quattro oparte na mechanizmie Torsen, jak Audi A4, A6, Q7.
  • Toyota – W modelach takich jak Land Cruiser oraz sportowym Supra.
  • Lexus – Wykorzystanie Torsen można znaleźć w modelach takich jak Lexus RX czy Lexus GX.
  • Subaru – Wybrane wersje Subaru WRX czy Forester wykorzystują różnicowy mechanizm Torsen w swoich napędach na cztery koła.
  • Ford – W modelach takich jak Ford Mustang Shelby GT350.
  • Mazda – Mazda MX-5 Miata korzysta z mechanizmu Torsen w celu poprawy właściwości jezdnych.

Mechanizm różnicowy Torsen to kluczowy element dla samochodów wymagających lepszej trakcji i stabilności, zarówno na zwykłych drogach, jak i w trudnych warunkach terenowych. Dzięki swojej niezawodności i efektywności, Torsen pozostaje popularnym wyborem wśród producentów aut luksusowych, sportowych i terenowych, oferując kierowcom lepszą kontrolę nad pojazdem i wyższy poziom bezpieczeństwa.

Artykuł zewnętrzny 16.01.2025